Żylaki kończyn dolnych

Czy można zapobiegać żylakom i kiedy zacząć leczenie?

Żylaki to choroba, która dotyka ponad połowę społeczeństwa. Za jej rozwój odpowiedzialne są często przede wszystkim geny, jednak brak ruchu i odpowiedniej profilaktyki, niezdrowa dieta, ignorowanie pierwszych symptomów choroby i szereg innych czynników środowiskowych zdecydowanie nie spowalniają procesu powstawania żylaków. Sprawdź, czy żylakom można zapobiegać i jakie są nowoczesne sposoby ich usuwania.

Jak powstają żylaki i czy można im zapobiegać?

Większość badaczy zgadza się, że główną przyczyną powstawania żylaków są genetyczne uwarunkowania do nieprawidłowości w zastawkach żylnych lub zaburzeń ścian żył. Im naczynia są delikatniejsze i bardziej podatne na rozciąganie lub im mniej jest w żyłach zastawek, tym prawdopodobieństwo powstania żylaka znacznie się zwiększa.

Żylaki częściej występują u kobiet niż u mężczyzn, a także u osób starszych, których żyły z wiekiem zaczynają słabnąć. Prawdopodobieństwo rozwoju choroby jest także wyższe u osób obciążonych genetycznie, czyli takich, których rodzice lub dziadkowie zmagali się z tą chorobą (zwłaszcza jeśli u najbliższej rodziny żylaki pojawiły się w młodym wieku). Nie oznacza to jednak, że zmiany w naczyniach nie powstają u młodych kobiet i mężczyzn. Siedzący tryb życia, brak ruchu i profilaktyki, a także szereg innych czynników mogą zwiększać prawdopodobieństwo rozwoju choroby. Do czynników środowiskowych, które zwiększają ryzyko powstawania żylaków, należą:

• długotrwałe stanie lub siedzenie bez ruchu, np. w pracy – gdy mięśnie nie pracują, krew zaczyna zalegać w żyłach i tworzyć zastoje, a co za tym idzie, przyczyniać się do rozciągania naczyń,
• brak aktywności fizycznej,
• długotrwałe przebywanie w wysokiej temperaturze,
• dźwiganie ciężarów,
• ciąża – w trakcie jej trwania dochodzi do zwiększania się objętości krwi oraz do ucisku na żyły przez powiększającą się macicę. Wpływ na powstawanie żylaków mają także hormony,
• nadwaga i otyłość,
• wcześniejsze urazy i operacje nóg,
• wiek – prawdopodobieństwo powstawania żylaków rośnie wraz z wiekiem.

Jeśli w organizmie występują uwarunkowania genetyczne, powstaniu żylaków najczęściej nie da się całkowicie zapobiec – można natomiast opóźnić i spowolnić ten proces. Ważna jest profilaktyka, a w przypadku pojawienia się pierwszych zmian, szybkie rozpoczęcie leczenia.

Profilaktyka – co zrobić, by opóźnić pojawienie się żylaków?

Profilaktykę żylaków powinny stosować przede wszystkim osoby, u których występują czynniki ryzyka wymienione powyżej. Najlepiej zacząć dbać o nogi jeszcze przed pojawieniem się pierwszych objawów. Oto co możesz zrobić:

• stosuj wyroby uciskowe – podkolanówki, pończochy lub rajstopy. Zwłaszcza jeśli masz stojącą lub siedzącą pracę, albo jeśli dźwigasz ciężary,
• odpoczywaj z uniesionymi nogami – możesz położyć się na podłodze lub na łóżku, wyciągnij nogi w górę i oprzyj je o ścianę. Jeśli to możliwe, odpoczywaj w ten sposób 20-30 minut dziennie,
• jeśli dużo pracujesz na siedząco, kilka razy w ciągu pracy wstań i przejdź się, najlepiej po schodach w górę i w dół. Nie zapominaj także ruszać nogami pod biurkiem, napinać i rozluźniać łydek i dbać o to, by krzesło nie uwierało Cię w nogi pod kolanami,
• nie zakładaj nogi na nogę podczas siedzenia, nie podkurczaj nóg i nie siadaj na stopie,
• unikaj noszenia bardzo obcisłych ubrań, zwykłych podkolanówek uciskających nogi pod kolanami, a także butów na wysokich obcasach,
• dbaj o prawidłową masę ciała, odżywiaj się zdrowo, unikaj wysokoprzetworzonych produktów, a jeśli pojawią się zaparcia, staraj się z nimi walczyć, stosując dietę bogatą w błonnik,
• unikaj alkoholu – przyspiesza on krążenie krwi i może powodować poszerzanie się żył,
• uprawiaj sport, np. bieganie, marsze, jazdę na rowerze, pływanie, ale unikaj podnoszenia ciężarów,
• unikaj długich, gorących kąpieli, częstych wizyt w saunie i długotrwałego opalania się,
• jeśli to możliwe, ustaw łóżko pod kątem tak, by nogi były nieco w górze.

Gdy pojawią się pierwsze objawy żylaków, udaj się do specjalisty – dzięki nowoczesnym, nieinwazyjnym, hybrydowym zabiegom możesz w łatwy i szybki sposób usunąć zarówno niewielkie naczynka, jak i duże żylaki.

Małoinwazyjne metody usuwania żylaków – skuteczne leczenie hybrydowe

Nowoczesne metody leczenia i usuwania żylaków pozwalają nawet podczas jednego zabiegu usunąć nieestetyczne naczynka czy widoczne żylaki. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania choroby. Im szybciej udasz się do chirurga naczyniowego czy flebologa, tym łatwiej będzie utrzymać lub przywrócić zdrowy wygląd nóg.

Flebolodzy, czyli specjaliści do spraw diagnostyki i leczenia chorób żył, pomagają pacjentom pozbyć się zarówno wizualnych objawów żylaków, jak i przykrych dolegliwości z nimi związanych. Metod, którymi posługują się lekarze, jest wiele, jednak za najskuteczniejsze uważa się tzw. metody hybrydowe, które polegają na łączeniu różnych technik podczas jednego zabiegu.

Warto wiedzieć! Ile trwają zabiegi usuwania żylaków?

Leczenie żylaków z wykorzystaniem metod hybrydowych jest praktycznie bezbolesny i trwa około 90-120 minut (w zależności od tego, czy usuwane są żylaki z jednej nogi, czy z obu). Po jego wykonaniu pacjent nie musi być hospitalizowany, przyjmować leków i poddawać się rekonwalescencji – może od razu wrócić o własnych siłach do domu i umiarkowanej aktywności.

Termiczne metody leczenia żylaków polegają na wykorzystaniu wysokiej temperatury, którą wytwarza się wewnątrz naczyń. Temperaturę podnosi się przy pomocy wiązki lasera (w przypadku metody EVLT), fal radiowych (metoda EVRF) lub pary wodnej (metoda SVS). W ten sposób uszkadza się ściany naczyń krwionośnych, co z kolei prowadzi do ich obkurczania. Powstaje zakrzep i jałowy stan zapalny. Naczynie zaczyna się zwłókniać, a potem całkowicie zrastać. Resztki żylaków są wydalane z organizmu przez komórki żerne.

Przebieg zabiegów EVLT, EVRF czy SVS jest podobny:

• lekarz nakłuwa skórę lub wykonuje na niej niewielkie nacięcie i wprowadza do naczynia prowadnik (cieniutki drucik), na który nasuwa koszulkę naczyniową,
• po wprowadzeniu koszulki z naczynia wyciągany jest prowadnik, a w jego miejsce wprowadza się cewnik, który umożliwia emisję światła lasera, energii z pary wodnej czy fal radiowych. Wszystko odbywa się pod kontrolą ultrasonografu,
• lekarz uruchamia urządzenie i następnie powoli przesuwa cewnik w kierunku nacięcia. Energia rozprowadzana jest po naczyniu.

Metody nietermiczne, które stosuje się jako samodzielne leczenie lub pomocniczo przy leczeniu np. laserowym, polegają na wprowadzeniu do światła naczynia specjalistycznych substancji, które zamykają je lub uszczelniają. Nietermiczne metody leczenia żylaków wykorzystywane do zabiegów hybrydowych to m.in.:

• mechaniczno-chemiczna ablacja przy pomocy piany (metoda MOCA) – do naczynia wprowadza się niewielki cewnik, który szybko się obraca i skaryfikuje wewnętrzne ściany żył. Przez cewnik aplikowana jest także piana, która wypełnia pozostałe światło i uszkadza śródbłonek żyły,
• aplikacja klejów tkankowych – do tzw. klejenia żył wykorzystywane są kleje tkankowe, czyli roztwory związków chemicznych, bezpiecznych dla zdrowia. Aplikuje się je do naczyń przy pomocy cieniutkich igieł i niewielkiego cewnika. Po podaniu kleju, ściany żył zbliżają się do siebie, zrastają i ulegają zwłóknieniu,
• skleroterapia – do naczynia wstrzykiwany jest sklerozant – bezpieczny dla zdrowia środek chemiczny, podrażnia ściany naczyń i prowadzi do ich zwłóknienia, a następnie zrośnięcia,
• minifleboktomia – to małoinwazyjna metoda chirurgiczna, stosowana najczęściej pomocniczo w leczeniu żylaków. W trakcie zabiegu lekarz wykonuje mikro nacięcia na skórze, a następnie przy pomocy specjalistycznych przyrządów (malutkich haczyków) odszukuje pod skórą chore naczynia i usuwa je z ciała.

Powyższe metody można łączyć ze sobą i dopasowywać do indywidualnych potrzeb pacjentów. Dzięki temu specjaliści są w stanie nawet podczas jednego zabiegu zamknąć zarówno główne pnie żył czy niewydolne żyły dodatkowe, jak i żyłki atopowe, kręte gałęzie podskórne drobne czy popękane naczynka krwionośne.